قانون سیمین

سلام

بیست و یکم دی ماه مصادف بود با سالروز درگذشت بانو سیمین آقارضی، استاد بی بدیل و جاودانه ی ساز قانون، که جا داره از همین جا خدمت خانواده محترمش به ویژه همسر عزیزم و همینطور جامعه ی هنری ایران تسلیت عرض کنم.

وصلت با خانواده محترم آقارضی در سال 1384 موجب آشنایی من با سرکار خانم سیمین شد، تا اون روز بنده از وجود سازی به نام قانون هم بی خبر بودم و حتی نامی هم از سیمین و یا قانون نشنیده بودم، اما بعد از ورود به این خانواده هنرمند و هنر دوست موجبات آشنایی من با این ساز سحر انگیز و پنجه های جادویی سیمین فراهم آمد، سعادت چند دیدار با بانو سیمین را از نزدیک داشتم ولی خب اجل مهلت درک و شناخت بیشتر را نداد اما برادر کوچکتر ایشان جهانگیر که همدم و مونس همیشگی شان از گذشته میبود، پدر همسر من می باشد که متاسفانه ایشان را هم سال 1395 از دست دادیم اما در طول دورانی که در قید حیات بودند به واقع کامل و جامع از زندگی شخصی سیمین و هنرش برایم گفتند و چون اشتیاق مرا برای شنیدن می دیدند از بیان خاطرات جذاب و شنیدنیشان دریغ نمی کردند، نکته ی مهم دیگر برای من این بود که همسر سابق بانو سیمین، جناب حسن منوچهری از نوازندگان و سازندگان ساز عود، دایی همسر من میباشد که ایشان هم دار فانی را وداع گفتند، به واقع این موهبت بزرگی برای من بود که با چنین خانواده ی اهل هنری وصلت کردم اما همیشه بزرگترین افسوس من عدم درک صحیح و استفاده از محضر این عزیزان بوده است، در ادامه شرح مختصری از زندگینامه سیمین را برایتان خواهم گذاشت که البته چون در اینترنت بصورت مفید و مختصر موجود بود من نیز از همان بهره بردم.

از راست: استاد حسن منوچهری(همسر سابق سیمین)، استاد فرامرز پایور، استاد سیمین آقارضی

سیمین آقارضی درمنی در پانزدهم آذر ماه سال یکهزارو سیصدوهفده در تهران و در خانواده ای هنر دوست و هنر پرور زاده شد.اشتیاق وافر او به موسیقی سبب شد از همان کودکی پس از سپری کردن دوره ابتدائی به هنرستان موسیقی ملی راه یابد.استعداد ژرف او سبب شد از دیگران پیشی گیرد و مراتب ترقی را یکی پس از دیگری بپیماید تا بدان پایه که ،خود یکی از استادان بزرگ و نامدار گردید.

نام برخی از اساتید او: با بهره گیری از آموزش های هنرمند فقید محمود ذوالفنون، ردیف های ویولن را به طور کامل نزد استاد زنده یاد ابوالحسن خان صبا آموخت.او تنها بانوی به کمال رسیده مکتب این بزرگمرد است.پیانو را نزد استاد جواد معروفی،قانون را نزد استاد مهدی مفتاح،آواز را از استاد غلامحسین بنان و تنبک را نزد استاد حسین تهرانی فراگرفت.علاوه بر سازهای نامبرده وی با نواختن رباب،بربط،قیچک و کمانچه نیز آشنایی کامل دارد.با بسیاری از نام آوران برجسته موسیقی این سرزمین کهن همچون پرویز یاحقی،علی تجویدی،حبیب الله بدیعی،همایون خرم،حسین تهرانی،یوسف یوسف زاده،سیروس حدادی،محمد موسوی،سیاوش زندگانی،امیرناصر افتتاح،آبتین اجلالی و...همراهی و همنوازی داشته است.ابوالحسن صبا درمورد وی گفته بود که او یکی از هنرمندان بزرگ موسیقی ایران خواهد شد .

 مهدی مفتاح ، استاد سیمین آقارضی که خود نوازنده ی برجسته ی ساز قانون بود درباره ی وی چنین گفته است : 
" سیمینِ ساز قانون ، این ساز باستانی و اصیل ایرانی را با هنر نوازندگی و استعداد خاص خود ، دوباره زنده کرد . "

سیمین آقارضی با بسیاری از ارکسترهای بزرگ مانند ارکستر سمفونیک تهران ، ارکستر خالقی به رهبری روح ‌الله خالقی همکاری داشت او مدتی هنرآموز هنرستان آزاد موسیقی به سرپرستی محمدعلی امیرجاهد و مدرس انجمن حمایت از نابینایان بود و شاگردان بسیاری از کلاس وی بهره گرفتند .

از سال یکهزاروسیصدوچهل ویک ارکستری را به نام (ارکستر سیمین)بنیاد نهاد.آهنگ های این ارکستر را خود می ساخت وتکنوازی های آن را هم خود می نواخت.در اواخر دهه چهل به عنوان تکنواز قانون به استخدام رادیو درآمد و در ارکسترهای بزرگی مانند گلها،سازهای ملی و...مشارکتی پربار داشت.وی  کنسرت های متعددی در داخل و خارج از ایران در راستای شناساندن هنر ایران برگزار کرده است.

از تک نوازی‌های سیمین آقارضی می‌توان به آلبوم قانون سیمین با همراهی تمبک «آبتین اجلالی» اشاره کرد که سال هاست تجدید انتشار می‌شود.وی در آلبوم دوبیتی های باباطاهر با استاد عبدالوهاب شهیدی همکاری کرد.

همکاری و تکنوازی وی در موسیقی متن های ساخته اساتید، فرهاد فخرالدینی،مجید انتظامی،فریدون شهبازیان،بابک بیات و... بسیار چشمگیر و تحسین برانگیز است.

بی‌ اغراق می‌ توان گفت در تمام اجراهای قبل از انقلاب و بیش‌ ترین اجراهای سال‌ های پس از انقلاب در انواع موسیقی ، از موسیقی فیلم ، اجرای گروه ‌های بزرگ و نام آشنا تا موسیقی‌ های مردمی صدای ساز قانونی که شنیده می‌ شود ، محصول دستان هنرمند سیمین آقارضی است.

گردآورنده:گلریز آقارضی

دریافت
مدت زمان: 4 دقیقه 28 ثانیه

اما نکته غم انگیز ماجرا، بی مهری های مسئولین و بسیاری از هم دوره های سیمین در زمان فوت ایشان بود، من که خود از نزدیک شاهد تمام ماجرا بودم از این همه بغض و کینه در شگفتم، ما حتی برای تهیه قبری در قطعه هنرمندان نیز با مشکلات زیادی روبرو بودیم، که در نهایت منجر به تاخیر یک روزه در دفن ایشان گردید، متاسفانه گویا این ماجرای زن ستیزی پایان ندارد زیرا که چند ماه قبل تر و حتی چند هفته پیش از درگذشت سیمین اساتید دیگری از حوزه موسیقی دار فانی را وداع گفته و در حیاط تالار وحدت مراسمی بدرقه گونه برگزار شده بود اما برای ایشان که جزو اعتبارات تاریخ موسیقی این مملکت بوده اند حتی برای قبری در قطعه هنرمندان نیز ماجرا بگونه ی دیگری بود تا جایی که یکی از  کارمندان خانه موسیقی فرموده بودند از آثار و cdهایشان یک نسخه بیاورید بررسی کنیم، واقعا که اینگونه برخوردها در آن زمان که خانواده و دوست داران این بانوی هنرمند در داغ از دست دادنش به سوگ نشسته بودند جای تعجب و تاسف بسیار دارد، حتی در مراسم ایشان نه نماینده ای از خانه موسیقی نه حتی شاخه گلی به قصد همدردی و اظهار تاسف از وزارت فرهنگ وجود نداشت، کما اینکه در دوران سی ساله پس از انقلاب هم سیمین مهجور و خانه نشین بود و جز دوستان و همکاران سابقش کسی همدم تنهایی های یک هنرمند که پیش از آن آوازه اش جهانی شد بود نشد و شاید همین بی مهری ها و تنهایی ها او را از پای درآورد.

پس از انقلاب سیمین چند اجرا داشت و همکاری هایی با سرکار خانم سیما بینا، جناب انتظامی، فرهاد فخرالدینی، مجید انتظامی، فریدون شهبازیان و بابک بیات داشتند اما این کجا و آن کجا، میخواهم به این نکته اشاره کنم که هنرمندی که در آن سطح فعالیت داشت حتی ارکستری به نام سیمین راه اندازی کرده بود به جایی رسیده بود که جز در موارد معدود کسی سراغی از وی نمی گرفت، البته که این سرنوشت بیشتر هنرمندانی است که پیش از انقلاب صاحب نام و جلالی بودند.

البته در طول این مدت ایشان در زمینه تعلیم همچنان به فعالیت ادامه می دادند و الحق که میراث ماندگاری به جامعه هنری در نواختن ساز قانون بجای گذاشتن که سرکار خانم پریچهر خواجه یکی از شاگردان به نام استاد هستند که هم اکنون که این متن را نگارش میکنم پیاپی در حال اجرا و کنسرتهای بزرگ در معتبرترین سالن های موسیقی دنیا هستند و گمان میکنم همین به کمال رسیدن شاگرد آرامش را به روحش هدیه دهد.

اما با تمام این تفاسیر مردم هنرشناس و قدردان ایران جایگاه هنر فاخر را همواره شناخته و ارج می نهد و وظیفه نسلی که این بزرگواران را درک کرده و از نزدیک از این چشمه ی استعداد و احساس نوشیده، این است که در جهت هر چه بیشتر شناساندن این جواهرات تاریخ موسیقی به نسلی که چیزی از گذشته نمی داند و رسانه ها خوراک دلخواهشان را به خوردشان میدهد بیشتر بکوشد. و سرانجام بانو سیمین آقارضی دوشنبه بیست و یکم دی ماه 1388 دار فانی را وداع گفت و روز 23 همین ماه در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

در پایان اینکه این مطلب را به مناسبت سالروز درگذشت زنده یاد استاد سیمین آقارضی نگاشتم و هدف تنها یادی از ایشان بود، که اگر قرار بر بررسی کامل شخصیت هنری ایشان باشد در این چند خط حتی نمی شود به گوشه ای از آن اشاره کرد و از آن گذشته در حد و اندازه من نمی باشد، کارشناسی و بیان دیدگاه ، غرض یادی بود از این بزرگ بانوی موسیقی، دوستان علاقه مند می توانند با جستجو در اینترنت بصورت کامل از آثار ایشان استفاده و از شخصیت هنری و جایگاه اجتماعی شان آگاهی بیشتری حاصل کنند.

در ادامه چند ویدیو از اجرا و مراسم خاکسپاری بانو سیمین و مصاحبه هایی از هم دوره های ایشان را تقدیم می کنم البته شایان ذکر است که مصاحبه ها و ویدیو های مراسم خاکسپاری زحمت جناب امینی عزیز می باشد که با کسب اجازه از خودشان در اینجا منتشر میکنم.

ارادتمند 

محسن راستگو

دریافت
حجم: 21.1 مگابایت
توضیحات: گوشه ای از مراسم خاکسپاری

دریافت
حجم: 16.2 مگابایت
توضیحات: مصاحبه با پروین صالح

دریافت
حجم: 20 مگابایت
توضیحات: مصاحبه با افلیا پرتو

دریافت
حجم: 15.4 مگابایت
توضیحات: سیما بینا و سیمین آقارضی